1. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu của ngân hàng thương mại tại Hàn Quốc

Hơn 15 năm về trước, khủng hoảng tài chính châu Á 1997 đã đẩy nhiều công ty, tập đoàn và hệ thống ngân hàng rơi vào tình cảnh nguy khốn về tài chính, đặc biệt là những nước đang phát triển như Thái Lan, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, và Philippines. Cũng từ đó, khủng hoảng tài chính 1997 cũng tạo ra một thị trường mua bán nợ khó đòi khổng lồ với nhiều tiềm năng lớn cho các tổ chức kinh doanh nợ. Theo nhận định của các nhà phân tích kinh tế, cuộc khủng hoảng này có phần bắt nguồn từ khủng hoảng nợ của khu vực tư được chính phủ đứng ra bảo lãnh. Trong nhiều năm trước, theo yêu cầu của chính phủ, các ngân hàng tập trung cho doanh nghiệp và tập đoàn lớn vay mà không tính đến khả năng thu hồi nợ. Chính những khoản tín dụng chỉ định từ chính phủ này đã tạo ra con số nợ khổng lồ tại các NHTM (Theo số liệu công bố của Ngân hàng nhân dân Trung Quốc là 300 tỷ USD, và công bố của NHTW Malaysia là 10 tỷ USD....).Tuy nhiên, theo như  ước tính của các nhà phân tích thì con số nợ thực tế còn lớn hơn  số liệu mà các nước đã thống kê và công bố rất nhiều. Ðể khắc phục vấn đề này, các quốc gia Châu Á đã áp dụng rất nhiều giải pháp khác nhau trong việc quản lý các khoản nợ xấu và đã thu được những kết quả rất khả quan, từng bước khống chế và xử lý nợ xấu có hiệu quả trong hoạt động hệ thống NHTM.

Sau hơn 15 năm, kể từ khủng hoảng tài chính 1997, bước sang năm 2008 cả thế giới lại tiếp tục phải đối mặt với cơn bão khủng hoảng tài chính toàn cầu. Đây  là cuộc khủng hoảng bao gồm sự đổ vỡ hàng loạt trong hệ thống ngân hàng, xuất hiện tình trạng đói tín dụng, tình trạng sụt giá chứng khoán và mất giá tiền tệ với quy mô lớn ở nhiều nước trên thế giới mà có nguồn gốc sâu xa từ khủng hoảng tài chính ở Hoa Kỳ.

Và cho đến tận ngày nay, sự kiện nhiều NHTM trên thế giới liên tiếp công bố các khoản nợ xấu và thua lỗ của mình cũng đang là hồi chuông cảnh báo cho hoạt động quản lý nợ xấu của các NHTM trên toàn thế giới. Trước tình hình đó, các ngân hàng lớn, có tầm ảnh hưởng toàn cầu đang tiến hành nhiều biện pháp để sẵn sàng đối phó với khủng hoảng tín dụng thế giới. Trong chuyên đề này chúng tôi xin giới thiệu kinh nghiệm xử lý nợ xấu của ngân hàng thương mại tại Hàn Quốc giai đoạn khủng hoảng 1997 làm tiền đề nghiên cứu và khắc phục những tình trạng tương tự đối với các ngân hàng thương mại tại Việt Nam hiện nay.

Trong những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, thị trường tài chính Hàn Quốc  tương đối phát triển. Hàn Quốc đã thực hiện một số biện pháp tự do hóa về tài chính nhưng khi khủng hoảng tài chính xảy ra nhiều người lại cho rằng nguyên nhân một phần xuất phát từ sự tự do hóa này. Nợ xấu các NHTM Hàn Quốc trở thành tiêu điểm của cuộc khủng hoảng và nhanh chóng tăng cao. Theo báo cáo của Bộ tài chính Hàn Quốc, ước tính đến cuối tháng 03 năm 1998, tổng số nợ xấu của tất cả các tổ chức tài chính là 118 nghìn tỷ won (chiếm gần 27% GDP), và tỷ lệ nợ xấu ngân hàng trên tổng dư nợ là 18%.

Từ năm 1996-1999, tại Hàn Quốc có 56 ngân hàng hoạt động. Khủng hoảng tài chính 1997 xảy ra đã làm cho 16 ngân hàng trong số đó (chiếm 28,5%) bị đình chỉ hoạt động, 18 ngân hàng (chiếm 32%) đặt dưới sự giám sát chặt chẽ của Chính phủ vì xuất hiện dấu hiệu nguy cơ khủng hoảng và phá sản.Mức nợ xấu cao của khu vực tài chính Hàn Quốc phản ánh thực trạng các công ty chỉ tập trung vào thị phần thay vì lợi nhuận và việc cơ cấu lại nguồn vốn chủ yếu dựa vào vốn vay bên ngoài. Những vấn đề về cơ cấu trong lĩnh vực tài chính và doanh nghiệp trở nên rõ ràng hơn trong nửa cuối năm 1997, khi bắt đầu bùng nổ cuộc khủng hoảng kinh tế ở Đông Nam Á. Giới đầu tư nước ngoài đã quyết định cắt giảm đầu tư vào Hàn Quốc và  dòng vốn ngay lập tức, bị các nhà đầu tư nước ngoài đột ngột rút ra...

Trên đây là trích dẫn của tài liệu, để xem toàn văn tài liệu xin quý vị tải xuống tệp đính kèm.