I. Mối quan hệ giữa tăng trưởng và lạm phát:

1. Lý thuyết về lạm phát:        

Có nhiều phát biểu khác nhau về khái niệm lạm phát. Một số nhà kinh tế học cho rằng: lạm phát là hiện tượng tiền được cung ứng nhiều hơn mức cần thiết hoặc là do khối lượng tiền thực tế trong lưu thông lớn hơn khối lượng tiền cần thiết; hoặc: lạm phát là quá nhiều tiền được bỏ ra để săn lùng quá ít hàng hoá; lạm phát là hiện tượng bội chi lâu dài của ngân sách nhà nước; lạm phát là một khối u ác tính, thể hiện sự nở phồng lên của tiền tệ; lạm phát bao giờ và ở đâu cũng là một hiện tượng tiền tệ.

Như vậy, có thể coi l ạm phát là hiện tượng tiền trong lưu thông vượt quá nhu cầu cần thi ết làm cho chúng bị mất giá, giá cả của hầu hết các loại hàng hóa tăng lên đồng loạt. Lạm phát có những đặc trưng là: Hiện tượng gia tăng quá mức của lượng tiền có trong lưu thông dẫn đến đòng tiền bị mất giá; Mức giá chung tăng lên. Chính vì vậy, khi tính mức độ lạm phát, các nhà kinh tế sử dụng chỉ số giá cả. Chỉ số giá cả được sử dụng nhi ều nhất là chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Chỉ số này phản ánh mức thay đổi giá cả cảu một giỏ hàng hóa tiêu dùng so với năm gốc cụ thể.

Phân loại lạm phát:

- Lạm phát vừa phải: Là loại lạm phát ở mức một con số dưới 10%/năm. Loại lạm phát này được xem là là tích cực và cần thiết vì nó có khả năng tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế.

- Lạm phát phi mã: Là loại lạm phát ở mức hai đến ba con số, từ 10% 100% 900% ... một năm. Loại lạm phát này tác động tiêu cực đến nền kinh tế, với những hậu quả cực kỳ khó khăn cho đời sống kinh tế, xã hội, chính trị trong nước.

- Siêu lạm phát: Là loại lạm phát 4 con số, từ 1000 % trở lên. Đây thực sự là một giai đoạn cực kỳ hỗn loạn, bất ổn định kinh tế xã hội và đời sống nhân dân.

2. Lý thuyết về tăng trưởng:

Tăng trưởng kinh tế là sự tăng lên về số lượng, chất lượng, tốc độ và quy mô sản lượng của nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định. Sự tăng trưởng được so sánh theo các thời điểm gốc sẽ phản ánh tốc độ tăng trưởng. Đó là sự gia tăng quy mô sản lượngkinh tế nhanh hay chậm so với thời điểm gốc. Quy mô và tốc độ tăng trưởng là cặp đôi trong nội dung khái niệm tăng trưởng kinh tế. Hiện nay, trên thế giới người ta thườngtính mức gia tăng về tổng giá trị của cải của xã hội bằng các đại lượng tổng sản phẩmquốc dân hoặc tổng sản phẩm quốc nội.

- Tổng sản phẩm quốc dân GNP là tổng giá trị tính bằng tiền của những hàng hoá và dịch vụ mà một nước sản xuất ra từ các yếu tố sản xuất của mình dù là sản xuất ở trong nước hay ở nước ngoài trong một thời kỳ nhất định thường là một năm.

- Tổng sản phẩm quốc nội GDP là tổng giá trị tính bằng tiền của toàn bộ hàng hoá và dịch vụ mà một nước sản xuất ra trên lãnh thổ của nước đó dù nó thuộc về người trong nước hay người nước ngoài trong một thời gian nhất định thường là một năm. So sánh tổng sản phẩm quốc dân GNP và tổng sản phẩm quốc nội GDP ta thấy: GNP = GDP + thu nhập ròng từ tài sản ở nước ngoài.

Thu nhập ròng từ tài sản ở nước ngoài = thu nhập chuyển về nước của công dân nước đó làm việc ở nước ngoài trừ đi thu nhập chuyển ra khỏi nước của người nước ngoài làm việc tại nước đó. Tăng trưởng kinh tế là mức gia tăng GDP hay GNP năm sau so với năm trước. GNP và GDP là hai thước đo tiện lợi nhất để tính mức tăng trưởng kinh tế của một nước biểu hiện bằng giá cả. Vì vậy, để tính đến yếu tố lạm phát người ta phân định GNP, GDP danh nghĩa và GNP, GDP thực tế. GNP, GDP danh nghĩa là GNP và GDP tính theo giá hiện hành của năm tính; còn GNP và GDP thực tế là GNP và GDP được tính theo giá cố định của một năm được chọn làm gốc. Với tư cách này, GNP, GDP thực tế loại trừ được ảnh hưởng của sự biến động của giá cả, lạm phát. Do đó, có mức tăng trưởng danh nghĩa và mức tăng trưởng thực tế. Từ các quan niệm về lạm phát và tăng trưởng kinh tế đặt ra câu hỏi: “ lạm phát ảnh hưởng như thế nào đến tăng trưởng kinh tế?” Để trả lời được câu hỏi này, đầu tiên chúng ta nghiên cứu các lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng....

Trên đây là trích dẫn của tài liệu, để xem toàn văn tài liệu xin quý vị tải xuống tệp đính kèm.