Công tác bồi dưỡng cho đại biểu dân cử là rất cần thiết đối với mỗi đại biểu tham gia hoạt động của cơ quan dân cử, đặc biệt là những đại biểu tham gia cơ quan dân cử lần đầu. Để giúp các đại biểu dân cử nắm vững vai trò và kỹ năng thực hiện chức năng của mình trong từng lĩnh vực cụ thể là vấn đề mà nhiều cơ quan dân cử ở địa phương cũng như cá nhân các đại biểu quan tâm. Với vai trò của đại biểu dân cử họ cần phải có sự hỗ trợ của bộ máy giúp việc mà cụ thể là những cán bộ văn phòng cũng như sự hỗ trợ về kỹ năng hoạt động, bởi họ không những phải hiểu biết các vấn đề của địa phương và những vấn đề của quốc gia đang diễn biến ngày càng phức tạp thì họ cũng cần sự hỗ trợ về kỹ năng và kiến thức để đáp ứng ngày càng tốt vai trò của đại biểu trong bối cảnh mới. Chính vì vậy, việc thiết kế bài giảng cũng như lập kế hoạch bài giảng đối với mỗi chủ đề tập huấn cho đại biểu là rất cần thiết. Mỗi kế hoạch bài giảng cần phải đảm bảo những nội dung sau:

- Chủ đề: chủ đề do Trung tâm Bồi dưỡng đặt hàng năm trong hệ thống các chủ đề được xây dựng trong mỗi khóa tập huấn trên cơ sở đánh giá nhu cầu và khảo sát về những vấn đề mà đại biểu cần. Báo cáo viên cần phải bám sát vào yêu cầu đặt hàng của Trung tâm Bồi dưỡng đại biểu dân cử để xây dựng kế hoạch bài giảng không xa rời hệ thống các chủ đề trong khóa tập huấn đã dự kiến.

- Đối tượng: Đại biểu Quốc hội; Đại biểu Hội đồng nhân dân hoặc cán bộ văn phòng Đoàn. Việc xác định đối tượng tập huấn là yêu cầu cần biết đối với mỗi báo cáo viên khi xây dựng kế hoạch bài giảng của mình. Với tính chất chung đều là người đại diện của nhân dân nhưng về cơ bản chức năng, nhiệm vụ của đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân là khác nhau. Bên cạnh đó, các cán bộ Văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân cũng có chức năng, nhiệm vụ khác nhau khi phục vụ từng đối tượng đại biểu. Chính vì thế, yêu cầu xác định đối tượng bồi dưỡng của các báo cáo viên khi lập kế hoạch bài giảng là rất quan trọng. Nó quyết định sự hiệu quả về những vấn đề được đưa ra trong bài giảng cũng như các phương pháp được áp dụng khi giảng cho từng đối tượng đại biểu dân cử.

- Số lượng: Trung tâm bồi dưỡng dự kiến- Căn cứ vào số lượng tham dự để báo cáo viên thiết kế nội dung và phương pháp áp dụng trong quá trình bồi dưỡng chuyên đề của mình sao cho phù hợp với thực tế mang lại hiệu quả cao. Căn cứ vào số lượng người tham gia bồi dưỡng báo cáo viên tiến hành khảo sát về trình độ học vấn, khả năng nhận thức và giới tính nhằm giúp cho người tham dự có thể phát huy được tốt nhất những kiến thức, kỹ năng của bản thân.

- Thời gian: Trung tâm bồi dưỡng dự kiến một bài trình bày của báo cáo viên sẽ được tiến hành trong bao nhiêu phút và và được bố trí số lượng nội dung cụ thể. Chính vì vậy, các báo cáo viên cần phải tiến hành thiết kế các bài giảng khớp với thời gian dự kiến là một trong những yêu cầu khó khăn nên việc phân bổ thời gian hợp lý cho mỗi nội dung với có thể hoàn thành bài giảng đúng tiến độ.

- Mục tiêu bài giảng: Báo cáo viên cần phải lập kế hoạch mục tiêu cho bài giảng của mình trên cơ sở lấy người được bồi dưỡng làm trung tâm. Việc mô tả sự thay đổi của mỗi người tham gia bồi dưỡng sau một bài giảng về những vấn đề được đề cập trong bài giảng hay nói cách khác mục tiêu của bài giảng do báo cáo viên đặt ra để kết thúc bài giảng cả báo cáo viên và người tham gia bồi dưỡng phải đạt được sau một quá trình trao đổi.

Việc làm rõ mục tiêu bài giảng giúp nâng cao được chất lượng giảng dạy. Chính vì thế một bài giảng cần đạt được những mục tiêu:

- Về kiến thức: người học tiếp thu được những nội dung trong bài giảng. Họ biết và hiểu được những gì?

- Về tinh thần và thái độ: Thái độ của người tham gia bồi dưỡng như thế nào đối với bài giảng và họ có mong muốn gì sau khi học xong.

- Về kỹ năng: người học có thể vận dụng được các nội dung đề cập trong bài giảng không? Cách thức vận dụng kiến thức vào thực tiễn hoạt động như thế nào? (phần này được đánh giá cụ thể thông qua phương pháp đóng vai…. Trong quá trình thực hành).

- Tài liệu tham khảo: Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử phải phối hợp với báo cáo viên giới thiệu cho đại biểu tham dự những tài liệu cần thiết liên quan đến bài giảng và kiến thức liên quan đến nội dung của bài giảng mà đại biểu vừa trải nghiệm. Tài liệu này được thể hiện ở bài giảng chi tiết của báo cáo viên và tài liệu tham khảo do Trung tâm bồi dưỡng tiến hành biên soạn.

- Kế hoạch chi tiết: Báo cáo viên có thể thiết kế cụ thể theo mẫu cụ thể sau đây:

Phương pháp phỏng vấn nhanh giúp cho việc mở đầu bài giảng được thuận lợi và thu thập thông tin nhanh từ phía người tham gia bồi dưỡng được hiệu quả.

Để áp dụng phương pháp này báo cáo viên đặt câu hỏi và người tham dự trả lời, trên cơ sở những thông tin thu được báo cáo viên tổng kết nhanh và định hướng vào bài giảng.

Việc đặt câu hỏi của báo cáo viên cần phải ngắn gọn, rõ ràng và gây được sự chú ý cho người tham dự. Báo cáo viên hỏi nhanh từng người với phương pháp hỏi đáp trực tiếp vào vấn đề giúp cho người trả lời tìm được câu trả lời ngắn gọn, rõ ràng. Nếu người được hỏi chưa có câu trả lời cần được bỏ qua câu đó và chuyển sang câu hỏi khác hoặc chuyển câu trả lời sang người khác theo phương pháp gọi đích danh người trả lời (chỉ định người trả lời).

Yêu cầu đặt ra đối với báo cáo viên là cần tổng kết nhanh và định hướng vào bài học thông qua việc tổng kết ngắn gọn và kết nối thông tin vào bài giảng mà không tiến hành thảo luận, bình luận hay giải tích câu trả lời. Phương pháp này có thể áp dụng với số lượng người tham gia bồi dưỡng lớn và tiến hành vào mọi thời điểm.

Đối với phương pháp hỏi đáp giúp cho việc phát huy tính tích cực với người tham gia bồi dưỡng rất hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này cần báo cáo viên phải có sự linh hoạt là làm chủ diễn đàn của mình bởi nó không thực hiện theo quy trình hay cố định từng bước. Tuy nhiên, phương pháp này sẽ tạo ra được sự tranh luận đa chiều trong lớn nhằm tạo nên sự tìm tòi và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau về một chủ đề của người tham gia bồi dưỡng. Để áp dụng được phương pháp này báo cáo viên phải giảm lượng thuyết trình đến 50% nhưng vẫn phải duy trì đủ nội dung bài giảng và chủ động về mặt thời gian cho từng nội dung. Chính vì vậy việc thực hiện phương pháp hỏi đáp cần được tiến hành theo hướng báo cáo viên thuyết trình ngắn về chủ đề sau đó nêu câu hỏi để người tham gia bồi dưỡng suy nghĩ và trao đổi đa chiều. Cuối cùng báo cáo viên tiến hành tóm tắt và kết luận từng nội dung cụ thể. Đối với bài giảng có nhiều hơn một nội dung báo cáo viên cần có sự xâu chuỗi các nội dung thay vì phải lặp lại từ đầu khi giới thiệu từng nội dung.

Việc giới thiệu ngắn gọn về của đề phải thu hút được sự chú ý của người tham dự, bên cạnh đó báo cáo viên cần phải nêu rõ để phần trao đổi không đi lệch hướng. Báo cáo viên nêu câu hỏi theo hướng mở rộng, ngắn gọn, dễ hiểu, tạo sự tranh luận, hướng tới mục tiêu bài giảng và gắn với thực tiễn hoạt động của người tham gia bồi dưỡng. Câu hỏi được ghi lên bảng hoặc trình chiếu để mọi người có thể quan sát được và thời gian cho câu hỏi thường là từ 2-5 phút suy nghĩ, cân nhắc trước khi đưa ra câu trả lời.

Báo cáo viên sử dụng phương pháp hỏi đáp nhằm tạo ra sự trao đổi nhiều chiều trong lớp giữa báo cáo viên với người tham gia bồi dưỡng, người tham gia bồi dưỡng với báo cáo viên và người tham gia bồi dưỡng với nhau xoay quanh những chủ đề được nêu ra. Việc chia nhỏ câu hỏi thành nhiều câu hỏi khác nhau cũng là sự trao đổi sâu và kỹ với vấn đề được nêu ra.

Báo cáo viên cần tóm tắt ngắn gọn những ý kiến trao đổi lên cho mọi người dễ theo dõi và đưa ra bình luận.

Việc áp dụng phương pháp hỏi đáp cần phải có sự chuẩn bị kỹ của báo cáo viên và kỹ năng xử lý các câu hỏi khó, kiểm soát được nội dung cần trao đổi và thời gian trao đổi. Cần lưu ý rằng, việc trao đổi là cùng hướng đến tri thức chứ không phải tranh luận để phân định thắng thua. Bên cạnh việc động viên, khuyến khích người tham gia đặt câu hỏi và câu trả lời thì việc xử lý các câu hỏi sai của người tham dự cũng cần có kỹ năng, báo cáo viên tránh đưa ra những chê bai trực tiếp làm họ xấu hổ, mất tự tin.

Phương pháp làm việc nhóm là cách hiệu quả để khuyến khích sự sáng tạo và tích cực tham gia của mọi thành viên. Để thực áp dụng được phương pháp làm việc nhóm trong hoạt động bồi dưỡng đại biểu dân cử cần phải chuẩn bị nội dung, chia nhóm, giao nhiệm vụ, đại diện các thành viên của nhóm trình bày kết quả và báo cáo viên tổng kết, bổ sung vấn đề.

Nội dung làm việc nhóm cần phải gợi ra sự tranh luận và bám sát mục tiêu bài giảng đồng thời phải gắn với thực tế hoạt động của đại biểu dân cử. Khi tiến hành thực hiện làm việc nhóm cần phải cử người làm nhóm trưởng và thư ký nhóm. Báo cáo viên cần quan tâm tới tất cả các nhóm xem đã xác định được vấn đề cần thảo luận của mỗi nhóm chưa, nếu các nhóm chưa xác định được vấn đề cần phải gợi ý để các nhóm xác định chính xác vấn đề. Báo cáo viên quan sát các nhóm và hướng dẫn kiểm soát về thời gian làm việc của các nhóm.

Như vậy, để kế hoạch bài giảng thu được hiệu quả cần trách sự thụ động của đại biểu. Trong khi trình bày cần hướng dẫn cách thức để đại biểu tham dự học cách làm thính giả tích cực, các đại biểu tham dự cũng cần đóng góp suy nghĩ nhằm tăng vai trò của mình tại cơ quan dân cử thông qua việc áp dụng những kiến thức kỹ năng đã được bồi dưỡng vào các công việc của mình với vai trò là người đại diện của dân.